Nasiona chia – jak je jeść i dlaczego warto

Moda na zdrowy styl życia sprawiła, że w sklepach zaczęły pojawić się produkty spożywcze, które do niedawna były nam zupełnie obce. Należą do nich między innymi bardzo popularne w ostatnim czasie nasiona chia, które można znaleźć w jogurtach, deserach mlecznych, pieczywie, batonikach zbożowych, musli, napojach owocowych lub w czystej postaci jako suszone ziarno.

Mimo iż są tak popularne, mało kto wie, czym tak naprawdę są i jakie mają właściwości, dlatego warto przyjrzeć im się nieco bliżej. Ziarna chia to niewielkie, fasolowate, nakrapiane nasionka pochodzące od jednego z gatunków szałwii nazywanej szałwią hiszpańską. Roślina nie jest u nas popularna, gdyż dużo bardziej znane są jej nasiona niż ona sama, mimo to warto zainteresować się jej uprawą, bo dzięki temu będziemy mieć szansę na zebranie własnych nasion chia z przydomowego ogródka.

Szałwia hiszpańska pochodzi z ciepłych rejonów Ameryki Północnej i Środkowej, jednak ponieważ jest rośliną jednoroczną i ma podobne wymagania do szałwii lekarskiej, z powodzenia możemy uprawiać ją w ogrodzie. Roślina osiąga ok. 80 cm wys. i tworzy duże, zielone liście oraz drobne, niebieskie kwiaty, zebrane na szczycie sztywnego pędu w gęste, kłosowe kwiatostany.

Jeśli jednak ma się prawidłowo rozwijać, bujnie kwitnąć i wydać liczne nasiona, powinna mieć zapewnione ciepłe, słoneczne stanowisko oraz umiarkowanie wilgotną, przepuszczalną glebę. Nie toleruje cienia i nadmiaru wilgoci w podłożu, ale bardzo dobrze znosi cięcie, dlatego młode egzemplarze warto przycinać, dzięki czemu ładnie się rozkrzewią i wydadzą więcej kwiatów oraz nasion.

A czy warto wprowadzić je do swojej diety? Z całą pewnością tak, gdyż są bardzo zdrowe i wartościowe. W swoim składzie zawierają mnóstwo kwasów tłuszczowych omega-3 (więcej nawet niż ryby), a także wiele innych cennych składników odżywczych takich jak witaminy (m.in. witaminy E, A oraz witaminy z grupy B), minerały (wapń, fosfor, magnez, potas, sód, żelazo), flawonoidy, białka i błonnik.

Ich wartość odżywczą doceniali już nawet Majowie i Aztekowie, traktując nasiona szałwii hiszpańskiej jako jeden z najcenniejszych produktów spożywczych i leczniczych, a czasami również jako środek płatniczy. Warto brać z nich przykład, bo chociaż nasionami chia za nic już dzisiaj nie zapłacimy, nadal możemy mieć z nich duży pożytek.

Spożywane z umiarem nasiona chia wzmocnią nasz organizm i pomogą uporać się z wieloma kłopotami zdrowotnymi. Zawarte w nasionach kwasy omega-3 w połączeniu ze znajdującymi się w nich kilkoma innymi substancjami, wpływają na zahamowanie procesów rakotwórczych i wspomagają walkę z niektórymi nowotworami (głównie raka piersi).

Poprawiają też pamięć i koncentrację, a także pracę mózgu, dzięki czemu pomagają walczyć ze stresem i depresją. Nasiona chia wzmacniają też wzrok i serce, a także regulują ciśnienie krwi i obniżają poziom złego cholesterolu. Zawarty w nich wapń wzmacnia zęby i kości, a błonnik wspomaga pracę układu pokarmowego i przeciwdziała zaparciom.

Niestety, nasiona chia nie są jednak całkiem idealne. Spożywane w dużych ilościach, mogą stać się dla nas niebezpieczne, gdyż wtedy zaczynają sprzyjać rozwojowi niektórych postaci raka (np. raka prostaty u mężczyzn). Ich szczególną właściwością jest pęcznienie pod wpływem wilgoci, co wraz z dużą zawartością błonnika może prowadzić do zaburzeń w pracy jelit u osób cierpiących na choroby układu pokarmowego. Bezpieczną ilością są ok. 2–3 łyżeczki nasion dziennie (maksymalnie do ok. 15 g dziennie), większe ilości mogą być już ryzykowne.

Polecamy też: Marony, czyli owoce kasztana jadalnego. Właściwości i charakterystyka

Jeśli jednak będziemy stosować chia z umiarem, możemy wykorzystać je na różne sposoby, gdyż mają neutralny smak i pasują do wielu potraw. Zalane wodą po krótkim czasie pęcznieją i przybierają konsystencję żelu lub kisielu (podobnie jak nasiona siemienia lnianego), dzięki temu nadają się do przygotowania rozmaitych koktajli i napojów mlecznych (w przeźroczystych naczyniach wyglądają bardzo efektownie), a także oryginalnych deserów z jogurtem i owocami lub musu owocowego. Są też doskonałym dodatkiem do wypieków (chleba, bułek, ciast), sałatek, naleśników czy owsianki.