Nasze społeczeństwo zauważalnie się starzeje i tym samym coraz więcej osób staje się przysłowiowymi więźniami swoich własnych czterech ścian. Przyczyna to bariery architektoniczne, w sprawie których, w przestrzeniach mieszkalnych, wciąż dzieje się niewiele. Dobudowa tradycyjnych wind osobowych w budynkach już istniejących to ciągle rzadkość.
Na inwestycje tego typu decydują się jedynie pojedyncze spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, które albo dysponują funduszem remontowym w odpowiedniej wysokości, albo ich członkowie są jednogłośni w kwestii zaciągnięcia kredytu.
Zdecydowanie częściej montuje się specjalne urządzenia (np. krzesełka schodowe, platformy), które zazwyczaj są przeznaczone do użytku przez jedną osobę, ale i kosztują dużo mniej.
Dobudowa tradycyjnej windy – kwestie formalne
Choć realne szanse na dobudowanie windy w istniejącym bloku czy kamienicy są nikłe, to zawsze można spróbować się o to postarać. Jeśli taką wolę wyraża większość lokatorów, sprawę należy formalnie zgłosić do zarządu spółdzielni lub osoby administrującej wspólnotą.
Zarządca lub właściciel nieruchomości (pod warunkiem akceptacji przeprowadzenia inwestycji i po wstępnym oszacowaniu możliwości technicznych na nią) powinien wynająć uprawnionego projektanta. Projektant oprócz wykonania projektu może też zająć się uzyskaniem niezbędnych pozwoleń z różnych urzędów i instytucji. Niezbędna będzie w tym przypadku m.in.: zgoda Wydziału Architektury, pozwolenie właściciela terenu, na którym stoi budynek oraz zwiększenie przydziału mocy z zakładu energetycznego.
Po przygotowaniu wstępnych opracowań budowlanych, projektant może zacząć orientować się w ofertach specjalistycznych firm dźwigowych. Tych na rynkach większych miast jest wbrew pozorom całkiem sporo, a jak wiadomo konkurencja pozwala uzyskać w miarę korzystne warunki.
Winda zakupiona w wybranej firmie zostanie zainstalowana przez oddelegowanych na miejsce i posiadających odpowiednie kwalifikacje pracowników.
Koszt netto zakupu i montażu (bez prac budowlanych) windy w konstrukcji samonośnej o 4–5 przystankach to przynajmniej 150 tys. zł.
Sprawdź: Gdzie mieszka się lepiej - w spółdzielni czy wspólnocie mieszkaniowej? Porównujemy zalety i wady
Winda w dzierżawie
Fundusze remontowe wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych są często mocno ograniczone i nie pozwalają na inwestycje w windy. Wiele z tych jednostek nie posiada też zdolności kredytowej i nie może wspomóc się kredytem bankowym. Jednocześnie w Polsce nie ma żadnych funduszy ani programów wspierających (kredytów preferencyjnych, dopłat itd.), które choćby w niewielkim stopniu pomagały właścicielom nieruchomości pokryć koszty dobudowy wind.
Z pewną inicjatywą wyszły niektóre firmy dźwigowe, wprowadzając usługę dzierżawy. To w tym momencie jedyny na rynku instrument finansowy, który pozwala na posiadanie dźwigów osobowych tym wspólnotom i spółdzielniom, które nie mają na to ani gotówki, ani szansy na kredyt.
Umowę dzierżawy windy zawiera się na czas określony (np. 5 lat). W tym czasie dzierżawca uiszcza miesięczne opłaty. Natomiast po upływie terminu dzierżawy automatycznie nabywa prawa do urządzenia dźwigowego.
Warto zaznaczyć, że firmy oferujące usługę dzierżawy wind są dość elastyczne i skłonne dopasować się do indywidualnych sytuacji wspólnot i spółdzielni. Jest to zatem opcja warta rozważenia zarówno dla właścicieli nieruchomości nieposiadających zdolności kredytowej, jak i dla tych, którzy taką zdolność mają (odpada pośrednik w postaci banku i prowizja dla niego).
To Cię zainteresuje: Dofinansowania remontów bloków z wielkiej płyty - na co będzie można je przeznaczyć i kto może je uzyskać
Windy schodowe, krzesełka i platformy
Oprócz standardowych wind z kabinami mieszczącymi i przewożącymi jednocześnie po kilka osób, na rynku dostępne są jeszcze urządzenia (w postaci krzesełek schodowych, platform, podnośników itp.), które służą do transportu pojedynczej osoby. Sprzęty tego typu montuje się przeważnie na potrzeby danego niepełnosprawnego mieszkańca.
Tzw. windy schodowe są łatwiejsze w instalacji i bardzo proste w użytku. Poruszają się one wolno i płynnie wzdłuż schodów. Występują w dwóch wersjach – prostej i krzywoliniowej. Pierwsza z wymienionych wersji przeznaczona jest do schodów prostych, druga natomiast do schodów bardziej wymagających (np. krętych). Urządzenia te są w pełni bezpieczne i mało awaryjne, dzięki czemu korzystanie z nich nie sprawia większych problemów.
Jak załatwić windę schodową w bloku?
Procedury związane z załatwieniem windy schodowej w bloku są bez wątpienia mniej skomplikowane niż te, które poprzedzają instalację tradycyjnej windy. Potrzebna będzie na to jednak zgoda ogółu mieszkańców oraz zarządu spółdzielni lub wspólnoty.
Jeśli nie ma przeciwwskazań natury czysto technicznej (te zdarzają się rzadko) i nie natrafimy na totalny brak ludzkiej empatii (z tym niestety bywa różnie), z montażem windy schodowej czy krzesełka schodowego nie powinno być większych problemów. Instalację przeprowadzają pracownicy firmy, w której urządzenie zostało zakupione.
Optymizmem napawają też ceny tych sprzętów. Koszty rozpoczynają się w tym przypadku od kilku tysięcy złotych, czyli niewspółmiernie mniej niż dobudowa normalnej windy.
Sprawdź: Na co uważać, odbierając telefon z zaproszeniem na prezentację garnków, pościeli itp.
Dofinansowania z PFRON na zakup i instalację wind i krzesełek schodowych
W realizacji przedsięwzięć związanych z pokonywaniem barier architektonicznych przez osoby starsze i niepełnosprawne pomaga Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). W ramach dofinansowania można uzyskać środki w wysokości do 80% kosztów inwestycji. O dopłatę do wind schodowych mogą ubiegać się tak sami właściciele nieruchomości, jak i osoby stale zamieszkujące w budynku i posiadające zgodę jego właściciela na montaż urządzenia.
Wniosek o dofinasowanie wraz z wymaganą dokumentacją składa we właściwym dla miejsca zamieszkania ośrodku pomocy społecznej (MOPS) lub centrum pomocy rodzinie (PCPR). Z beneficjentem programu zawierana jest specjalna umowa, w której określa się m.in. partycypację w kosztach (PFRON i beneficjenta). O przyznaniu dopłaty w dużej mierze decyduje posiadana dokumentacja medyczna – szczególnie przyznana przez lekarza orzecznika grupa inwalidzka (pierwsza lub druga).
Uwaga!
Wnioski o dofinansowanie z PFRON najlepiej jest składać na początku roku kalendarzowego (w terminie nie późniejszym niż połowa lutego). Dyktuje to coroczny okres zasilania rozdysponowywanych następnie środków, który przypada na styczeń.