Dlaczego warto jeść granaty i jak je uprawiać w Polsce

Wnętrze granatów wypełniają liczne nasiona, otoczone galaretowatą, czerwono-różową, soczystą osłonką, która stanowi jadalną część owocu. Granaty spożywa się zwykle na surowo, gdyż nie bardzo nadają się do gotowania czy smażenia. Znakomicie sprawdzają się natomiast jako dodatek do surówek, sałatek, lodów i deserów.

Owoce wykorzystuje się także do przygotowywania soków i syropów, którymi przyprawia się herbatę, kompoty oraz napoje orzeźwiające. Bardzo popularna jest między innymi przygotowywana z owoców granatu grenadyna. Gęsty, czerwony sok stanowi podstawę wielu drinków alkoholowych i koktajli owocowych. W niektórych krajach granaty wykorzystuje się także do przygotowania smacznego wina o pięknym, intensywnie rubinowym kolorze.

Granaty są jednak nie tylko atrakcyjne i smaczne, ale też bardzo wartościowe. Ich nasiona i galaretowata osnówka zawierają w swoim składzie m.in.: flawonoidy, antocyjany, alkaloidy, taniny, witaminę C, kwas cytrynowy, cukry, białka, minerały oraz fitoestrogeny. Dzięki nim sok z granatu wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwmiażdżycowe, przeciwastmatyczne, a nawet antyrakowe. Wspomaga też trawienie i pobudza żołądek do pracy.

Sok z granatów może również obniżać ciśnienie krwi, wzmacniać serce oraz regulować poziom cholesterolu, a zawarte w nim związki, spowalniają starzenie się komórek. Granaty są też wykorzystywane do produkcji wielu suplementów diety (np. skoncentrowany i częściowo sfermentowany Eliksir z granatu Dr Jacobsa), wykazujących między innymi działanie probiotyczne i antyrakowe (np. rak piersi). Właściwości lecznicze ma jednak nie tylko owoc, ale też kora granatowca, która ma działanie przeciwrobaczne.

Kto powinien uważać na granaty

Niestety, nie wszyscy mogą korzystać z zalet granatów. Spożywanie soku lub owoców nie jest bowiem polecane osobom cierpiącym na nadkwasotę, choroby wrzodowe żołądka i stany zapalne układu pokarmowego. Zawarte w soku fitoestrogeny, mogą też wydłużać cykl miesiączkowy u kobiet.

Każdy może natomiast spróbować uprawy granatu. Owoce pochodzą bowiem z granatowca właściwego (granatu właściwego), który jest bardzo ciekawą rośliną egzotyczną. Ze względu na pochodzenie, nie można uprawiać go w ogrodzie, ale z powodzeniem można traktować jako ciekawą roślinę doniczkową.

W naturze granatowce to duże krzewy lub niewielkie drzewa, osiągające nawet 3-5 m wysokości. W uprawie doniczkowej nie osiągają takich rozmiarów, ale i tak silnie rosną i mocno się krzewią, dlatego warto poszukać odmian o słabszym wzroście i bardziej kompaktowym pokroju (np. „Nana” osiąga wys. ok. 1-1,5 m). W razie potrzeby można też przycinać zbyt rozrośnięte pędy. Należy robić to jednak ostrożnie, gdyż roślina kwitnie na pędach tegorocznych, wydając niezwykle dekoracyjne, koralowo-pomarańczowe, obupłciowe kwiaty (warto je samodzielnie zapylać).

Zapewniając granatowi właściwe warunki uprawy, możemy się nawet doczekać owoców. Będzie ich wprawdzie znacznie mniej niż kwiatów, a ich wielkość i smak nie będą dorównywać owocom kupowanym w sklepie, ale wyhodowanie własnych granatów da nam z pewnością wiele satysfakcji.

Aby granatowiec mógł zakwitnąć i wydać owoce, oczekuje jednak odpowiednich warunków uprawy. W okresie wegetacyjnym, wymaga dużo słońca i ciepła, dlatego powinien zajmować miejsce w pobliżu południowego okna. Latem roślinę można też wynieść na zewnątrz, ustawiając ją w miejscu ciepłym, słonecznym i osłoniętym od wiatru.

Granat dobrze znosi przejściową suszę i jest wrażliwy na zalanie, dlatego należy podlewać go niezbyt często i umiarkowanie

Do prawidłowego rozwoju, roślina potrzebuje też okresu spoczynku, który przypada na miesiące zimowe (październik-luty). Powinna spędzać go w widnym, ale chłodnym pomieszczeniu (ok. 8-10°C), w którym temperatura nie będzie spadać poniżej 5°C. W czasie spoczynku granat oczekuje też jeszcze bardziej skąpego podlewania.