Borówka wysoka nazywana też amerykańską (Vaccinium corymbosum), już lata temu przebojem wkroczyła do naszych ogrodów. Zafascynowała nas głównie swoimi wielkimi, granatowymi, smakowitymi owocami oraz niezwykłą plennością. Ale czy rzeczywiście warto dla niej porzucać leśne czarne jagody (borówkę czarną)?
Borówka amerykańska (borówka wysoka) - do ogrodu i do jedzenia
Uprawa borówki amerykańskiej wcale nie jest łatwa, gdyż roślina wymaga bardzo szczególnych warunków - słonecznego, ciepłego, osłoniętego od wiatru stanowiska oraz żyznej, próchniczej, stale lekko wilgotnej i koniecznie kwaśnej gleby o pH od 3,5 do 4,5. Borówka amerykańska potrzebuje też troskliwej opieki: podlewania, nawożenia, ściółkowania, właściwego przycinania. Jednak obfite plony, jakie daje, rekompensują wszelki wysiłek włożony w jej pielęgnację.
Zaletą borówki wysokiej jest jednak nie tylko wysoka plenność, ale też długowieczność. Żywotność krzaczków może dochodzić do ok. 30-35 lat. Ponadto nie są podatne na choroby i szkodniki, dają owoce co roku i są względnie wysoka mrozoodporne (do ok. -30°C).
Duże, granatowe, soczyste jagody w zależności od uprawianej odmiany (wczesne, średnio wczesne, późne) możemy też zbierać stosunkowo długo bo od początku lipca aż do końca września. Owoce idealnie nadają się do bezpośredniego spożycia, gdyż znakomicie smakują bez żadnych dodatków, ale można z nich również przyrządzać rozmaite desery, ciasta, koktajle i przetwory. Można je również zamrażać.
Jakie właściwości mają owoce borówki amerykańskiej
Owoce borówki amerykańskiej (borówki wysokiej) są jednak nie tylko smaczne, ale też wartościowe, gdyż w swoim składzie posiadają wiele cennych substancji odżywczych takich jak witaminy (C, A, E, PP i z grupy B), minerały (m.in. potas, wapń, fosfor, magnez), kwasy organiczne (m.in. foliowy), polifenole, flawonoidy, garbniki, węglowodany i antyoksydanty.
Borówka czarna zwana czarną jagodą tylko z lasu
Trudno się więc dziwić, że roślina posiadająca tyle zalet zyskała tak ogromną popularność, warto jednak pamiętać, że my także posiadamy rodzimą i bardzo cenną borówkę czarną (Vaccinium myrtillus zwaną czarną jagodą), będącą bliską, choć znacznie mniejszą kuzynką „egzotycznego przybysza”.
Wprawdzie uprawa borówki czarnej (czarnej jagody) w ogrodzie jest praktycznie niemożliwa lub bardzo trudna (próby prowadzenia ogrodowej uprawy borówki czarnej zwykle kończą się niepowodzeniem). Owoce możemy pozyskiwać jedynie ze stanowisk naturalnych i to w dość krótkim okresie czasu bo zwykle od końca czerwca do końca lipca.
Jagody należy zbierać ręcznie, gdyż urządzenia do zbioru niszczą krzaczki, owoce trzeba też myć przed spożyciem ze względu na możliwość zakażenia patogenami chorobotwórczymi (takimi jak np. tasiemiec bąblowcowy).
Czarne jagody bardziej wartościowe niż borówka amerykańska
Jednak walory zdrowotne borówki czarnej (czarnej jagody) są nie do przecenienia, a ilość niektórych składników odżywczych (np. garbników, antocyjanów) jest w nich wyższa niż w owocach borówki wysokiej.
Największą zaletą czarnych jagód jest wysoka zawartość antocyjanów czyli przeciwutleniaczy (m.in. mirtylina), nadających owocom ciemną barwę (znacznie wyższa niż u borówki wysokiej). Antocyjany oraz inne związki zawarte w jagodach sprawiają, że owoce mogą być wykorzystywane do celów leczniczych przy wielu schorzeniach.
Jakie właściwości lecznicze ma borówka czarna (czarna jagoda)
Suszone borówki czarne (czarne jagody) mają działanie przeciwzapalne, przeciwbiegunkowe i przeciwrobaczne, a także neutralizują toksyny w układzie pokarmowym i niszczą niektóre bakterie (np. salmonella). Systematyczne spożywanie świeżych jagód lub przygotowanych z nich przetworów, korzystnie wpływa też na oczy i może poprawić wzrok, szczególnie przy słabym oświetleniu.
Substancje zawarte w owocach czarnej borówki poprawiają także przepuszczalność naczyń włosowych i wzmacniają ich ścianki. Mogą też obniżać poziom złego cholesterolu we krwi, zapobiegając w ten sposób miażdżycy.
Czarne jagody także w kuchni
Owoce czarnej jagody przewyższają borówki amerykańskie jednak nie tylko na polu zdrowotnym, ale też kulinarnym, gdyż mają bardziej wyrazisty smak, barwę i aromat. Przyrządzone z ich udziałem pierogi, słodkie bułki, ciasta, zupy owocowe, desery, koktajle, soki czy przetwory, są zdecydowanie smaczniejsze, bardziej aromatyczne i ładniej wybarwione niż potrawy przygotowane z borówki wysokiej. Borówki czarne można też mrozić i suszyć.
Tak więc kiedy w ogrodzie wczesnym latem rozpoczyna się sezon na borówkę wysoką, nie zapominajmy o jej malutkiej kuzynce i wybierzmy się czasem do pobliskiego lasu na smakowitą wycieczkę.
