Kolor niebieski jest symbolem nieba, siedziby bogów. U starożytnych Egipcjan był kolorem prawdy i nieśmiertelności. Niebiesko-fioletowa szata kapłanów i królów Izraela wyrażała związek z wolą Najwyższego. Płaszcz o takiej barwie używany był często do przedstawiania istot boskich, kojarzył się z ich opieką i ochroną. Od najdawniejszych czasów niebieski łączono z wiatrem i wodą. Błękit uchodził za kolor chłodny, niematerialny, fantastyczny. W przeszłości niebieski kojarzony był też negatywnie: duży lęk w społeczeństwie wzbudzał "niebieski dym", będący symbolem chorób i złych wróżb. Sądzono, że łatwość, z jaką przemieszcza się na wietrze, jest największym zagrożeniem dla ludzi. Dziś niebieski symbolizuje duchowość i bogactwo życia wewnętrznego.
Kolor niebieski kojarzy się niezmiennie z błękitem nieba, błękitem morza, czyli ze wspaniałą przyrodą. Mówi się, że błękit posiada najwięcej odcieni w przyrodzie i jest jedną z najpiękniejszych barw. Jego znaczenie jest określane jako swoboda, spokój, świeżość i czystość, jak również dal i zaduma. Niebieski współgra z innymi barwami, dzięki czemu jest barwą neutralną, mającą wszechstronne zastosowanie. Kojarzenie błękitu z wodą to głębia, zaś błękit nieba mówi nam o szlachetności i pięknie tej barwy.
Niebieski może być kolorem dominującym w danej przestrzeni, a może jedynie dopełniać piękno innych użytych barw. Sprawdza się w sypialni, pokoju dziennym, w kuchni oraz w innych pomieszczeniach – za każdym razem przedstawia harmonię, spokój, przestronność oraz ułatwia relaks. Również w łazience często stosuje się błękit jako barwę dominującą.
Rozróżniamy kilka rodzajów błękitu, możemy tutaj wyróżnić: błękit nieba, akwamarynę i turkus, barwę lawendową oraz intensywne odcienie indygo i ultramaryny. Błękit nieba to przede wszystkim przestronność oraz dodatkowe światło we wnętrzach, dlatego znakomicie nadaje się od do zastosowania w niewielkich wnętrzach. W gamie błękitu nieba mieszczą się również odcienie z domieszką czerwieni, które nadają wnętrzom ciepła, zatem nadają się do wnętrz ciemnych i zimnych. Błękit nieba jest barwą neutralną, pasującą niemalże do wszystkich rodzajów stylów dekoratorskich oraz połączeń z innymi kolorami (brązem, beżem, zielenią, szarością). Akwamaryna i turkus to niebieski z domieszką zieleni, zatem idealnie komponują się z innymi odcieniami zieleni we wnętrzu, szczególnie z naturalnymi roślinami. Wyglądają też efektownie w zestawieniu z czerwienią oraz oranżem, czy też z fioletem i żółcią, dzięki czemu wnętrze staje się wesołe i nowoczesne. To właśnie kolor turkusowy sprawia, iż wnętrze jest pogodne i rześkie, komponuje się zaś z wszelkimi materiałami naturalnymi, jak drewno oraz włókna roślinne.
Lawenda, czyli barwa wpadająca w róż, to ciepły odcień błękitu. Pasuje do pomieszczeń urządzonych w stylu rustykalnym i spokojnym.
Indygo i ultramaryna to odcienie należące do intensywnych, dzięki którym wnętrze staje się eleganckie. Te odcienie błękitu najczęściej są stosowane w salonach oraz jadalniach, tam bowiem najbardziej pasują. Również szary odcień błękitu pasuje do wystroju wnętrz eleganckich i reprezentatywnych.
Zasady łączenia błękitu
W wystroju wnętrz i kompozycjach kolorystycznych panują pewne zasady, a każda barwa ma wiele odcieni, a zatem również wiele zastosowań dekoratorskich. Pamiętajmy jednak zawsze o regułach, jakie panują w doborze kolorów, aby wnętrze było odpowiednio nasycone oraz posiadało pasujące do siebie barwy i odcienie. Jeżeli będziemy dekorować wnętrza według już przyjętych zasad kolorystycznych, z pewnością osiągniemy zadowalający efekt.
Szary kolor nie musi być nudny – pojawił się na przecieranej ścianie, która imituje surowy beton, na podłodze z desek i na dywanie z pociętej w cienkie paski zamszowej skóry. Granatowe obicia kanapy i fotela są w tej samej tonacji, ale dzięki swej intensywności ożywiają wnętrze. Natomiast przytulności dodają dodatki z drewna. Takie zestawienie barw często spotyka się w sypialniach i pokojach dla dzieci, ale wbrew pozorom doskonale nadają się też do pokoju dziennego. Pomieszczenie dzięki nim wydaje się większe, jakby wypełnione powietrzem.
Niebieski i biel – świeżość
Niektóre połączenia kolorystyczne są ponadczasowe. Nawet jeśli na krótki czas wychodzą z mody, to tylko po to, aby wkrótce wrócić w nowej formie. Tak właśnie jest z bielą połączoną z odcieniami niebieskiego. Pomieszczenia, w których użyto niebieskiego i bieli odbieramy jako świeże, czyste, uporządkowane. Kojarzą się ze spokojem i wyciszeniem. Chętnie są wybierane do sypialni, łazienek, kuchni. Rzadziej do pokoju dziennego. Niebieski często jest kojarzony ze stylem marynistycznym. Spotkamy go również we wnętrzach w stylu skandynawskim. Wnętrza w stylu prowansalskim to neutralne wnętrze z kolorowymi akcentami, między innymi z niebieskimi.
W tak eleganckich wnętrzach wybór niebieskiego koloru jest zaskakujący, dotąd raczej spodziewalibyśmy się ciepłego kremu, brązu, czerwieni, może odcieni zielonego. Jednak ten odcień niebieskiego dotąd kojarzyliśmy z pomieszczeniami typu łazienka, kuchnia np. w domach rustykalnych.
Mocne odcienie niebieskiego, szafirowy, błękitny świetnie wyglądają w pokoju dziecięcym, jako akcenty kolorystyczne.
Turkus świetnie komponuje się z białymi marynarskimi wnętrzami, ale dobrze zagra też z brązami i beżami, odcieniami różu, tworzy także ciekawe połączenia z takimi intensywnymi kolorami jak granat czy fuksja. Osoby, dla których turkusowy jest zbyt intensywny mogą spróbować z dodatkami w tym kolorze.
Turkus kojarzy się z głębią morza czy oceanu. Zanurzenie się w przejrzystej morskiej toni, aby pozbyć się stresu, to marzenie każdego zapracowanego mieszczucha. Możliwe do spełnienia pod warunkiem, że w salonie wyczarujemy scenerię przywodzącą na myśl morskie głębiny. W zasadzie potrzebny jest tylko kolor - turkus, czyli błękit z domieszką zieleni.
Niebieski wycisza i zwalnia funkcje życiowe, zaspokaja psychiczną potrzebę wyciszenia. Może mieć pozytywny wpływ na osoby zestresowane, ale również wprowadzać nastrój melancholii i przygnębienia. Błękity wpływają uspokajająco, nastrajając do zadumy. Niekiedy, w zimnym świetle, mogą wywołać negatywne odczucia – chłód, wyobcowanie, czasami melancholię.
Kolor niebieski opisuje stan psychiczny, który w języku angielskim wyraża zwrot „to feel blue”, w języku włoskim to „andare nel blu”. Obydwa te zwroty wyrażają głęboką nostalgię człowieka, moment w życiu, kiedy ktoś odczuwa głęboki smutek, melancholię. Trzeba dodać, że barwa niebieska dotyczy nie tylko nostalgii negatywnej, przygnębienia, ale może być to również tajemnicza i pozytywna medytacja o życiu, moment, w którym czujemy lekkość ducha, rozmarzenie. Niebieski nie jest więc kolorem zmysłowym, ale duchowym. Kolor niebieski jest kolorem głębi duchowej, dlatego jest uważany za kolor tajemniczy. Taka jest zatem uniwersalna symbolika tej barwy.
