Integracja sensoryczna - optymalne warunki dla rozwoju dziecka

Objawy występujących dysfunkcji mogą być różnorodne. Najczęściej obserwowanymi są: nadwrażliwość na bodźce zewnętrzne; obniżona wrażliwość dotykowa, wzrokowa, słuchowa
i ruchowa; obniżony lub zbyt wysoki poziom aktywności ruchowej; trudności z koncentracją; problemy z koordynacją; opóźniony rozwój mowy
i trudności w nauce; słaba organizacja zachowania oraz niskie poczucie własnej wartości. Zaburzenia integracji sensorycznej niweluje się poprzez właściwą terapię prowadzoną przez wykwalifikowanych specjalistów. Dla dziecka z zaburzeniami bardzo ważne jest jednak także stworzenie przyjaznych dla niego i zapewniających optymalny rozwój – warunków mieszkaniowych.

Diagnoza problemu

Integracja sensoryczna jest pojęciem stosunkowo nowym, ale doskonale znanym przez lekarzy, psychologów i terapeutów. Problematyka zagadnienia staje się także coraz powszechniejsza pośród rodziców, wychowujących dzieci z problemami. Trzeba jednak pamiętać, że problemy
w zaburzeniach integracji sensorycznej mogą być bardzo zróżnicowane, a właściwą drogę postępowania jest wskazać jedynie wyspecjalizowany fachowiec. Rady, jak postępować w danej sytuacji oraz w jaki sposób zorganizować otoczenie dziecka w domu można uzyskać dopiero po postawieniu diagnozy. Diagnozy takie stawia się po kilku spotkaniach z dzieckiem oraz z jego opiekunami. Wydaje się je na podstawie wnikliwej obserwacji dziecka w różnych sytuacjach oraz biorąc pod uwagę wywiad środowiskowy z rodzicami. Musimy zdawać sobie sprawę, że nie ma dwójki takich samych dzieci i jeśli nawet cierpią one na podobne zaburzenia integracji sensorycznej, to mogą wymagać dostarczenia im innych bodźców zewnętrznych i innego rodzaju pracy nad usprawnianiem funkcjonowania ich zmysłów. Biorąc pod uwagę wskazówki terapeutów można próbować tworzyć jak najbardziej przyjazny pokój dla swojego dziecka.

Aranżacja przestrzeni życiowej

Zasadniczą przestrzenią życiową dla każdego dziecka jest jego pokój. Ile indywidualności można obserwować pośród najmłodszych – tyle samo różnie urządzanych, wnętrz spotkamy w różnych domach. Nawet jeśli dziecko rozwija się całkowicie prawidłowo – nie aranżujemy jego pokoju według ściśle określonego i utartego schematu, a bierzemy pod uwagę potrzeby i oczekiwania właśnie swojego dziecka. Postępowanie takie jest w pełni uzasadnione, ponieważ to dane dziecko ma czuć się dobrze w swoim pokoju. Drugoplanową sprawą jest to, jak poczujemy się w nim my sami, czy też goście, podejmowani przez malca. Dziecko z dysfunkcją wymaga jeszcze bardziej wnikliwej analizy jego indywidualnych potrzeb i upodobań. Wymaga też intensywniejszej stymulacji rozwoju poprzez zastosowanie w pokoju odpowiednich sprzętów, dekoracji, zabawek oraz przyrządów i przyborów usprawniających jego codzienne funkcjonowanie. Otoczenie dziecka powinno zostać zorganizowane w taki sposób, aby młody człowiek miał w czym wybrać karmiąc swoje zmysły. W czasie zabawy maluch powinien angażować jak największą liczbę zmysłów. W integracji sensorycznej szczególny nacisk kładzie się na dotyk oraz poczucie równowagi ciała. Jeśli dziecko ma obniżoną wrażliwość na dotyk i nie jest w stanie właściwie panować nad swoim ciałem może zawadzać się o meble, potykać się o przedmioty i być niezgrabne ruchowo. Takie dziecko oprócz pracy terapeutycznej wymaga zorganizowania mu otoczenia przede wszystkim bezpiecznego dla niego. Krawędzie podstawowych mebli powinny być zatem lekko zaokrąglone i nie powodujące poważniejszych urazów w razie upadku dziecka. Ponad meble, które są niezbędne w każdym pokoju dziecięcym – do pokoju dziecka z zaburzoną integracją sensoryczną warto wstawić sprzęty służące do jego rehabilitacji
i usprawniania. Wraz z popularyzacją integracji sensorycznej pojawia się ich w sklepach coraz więcej.

Sprzęty i przybory dla dzieci
z zaburzoną integracją sensoryczną

O ile w tradycyjnych sklepach dla dzieci wciąż można jeszcze napotkać na problem zdobycia sprzętu usprawniającego integrację sensoryczną, o tyle tego rodzaju przedmiotów nie brakuje w sklepach internetowych. Bez trudu zdobędziemy różnego rodzaju leżaki, specjalne biurka, stoliki robocze, drabinki i podwieszki nadające się do montażu również w domu, kołderki obciążające ciało dziecka w czasie snu, poduszki do balansowania i wiele innych interesujących przyborów i pomocy edukacyjno – terapeutycznych. Wybór konkretnych sprzętów trzeba jednak konsultować
z terapeutą prowadzącym dziecko. Niestety w tym miejscu, można było jedynie przybliżyć problematykę integracji sensorycznej oraz przedstawić objawy świadczące o jej dysfunkcjach. Kwestia wyboru konkretnych sprzętów będących jednocześnie wyposażeniem pokoju dziecka jest na tyle zindywidualizowana i jednocześnie obszerna, że nie pozwala na przestawienie gotowej aranżacji wnętrza. Wszystko uzależnione jest bowiem od danego dziecka, jego potrzeb oraz wskazań i celów terapeutycznych.