„Chińskie daktyle” czyli owoce głożyny. Smaczna i zdrowa przekąska

Chociaż zdążyliśmy się już przyzwyczaić, że na półkach sklepowych znajdujemy warzywa i owoce z całego świata, nie zawsze jeszcze wiemy jak się nazywają, skąd pochodzą i jak je wykorzystać. Do takich mało znanych i rzadko spotykanych, egzotycznych nowinek należą między innymi owoce głożyny lub jujuby pospolitej (nie należy mylić z jojobą), nazywane potocznie „chińskimi daktylami” (Ziziphus jujuba).

Głożyna pospolita pochodzi z rejonów Azji Wschodniej (Chiny, Indie) oraz Japonii, gdzie spotykana jest nie tylko w stanie dzikim, ale też uprawiana w ogrodach jako roślina użytkowa. Głożyna pospolita ma postać okazałego krzewu lub niewielkiego drzewa o eliptycznych, zielonych liściach i sztywnych, rozgałęzionych pędach, pokrytych nielicznymi cierniami, wyrastającymi u podstawy liści. Jej owocem jest duży, podłużny, czerwony pestkowiec, przypominający wyglądem śliwkę, a smakiem jabłko.

Owoce są słodkie i smaczne, ale rzadko bywają spożywane na surowo, gdyż częściej przeznacza się je do suszenia, kandyzowania, mrożenia lub na przetwory i wina.

W naszym kraju „chińskie daktyle” są jeszcze mało popularne i dostępne głównie w postaci suszonej. Można je czasem spotkać w dużych marketach spożywczych, ale znacznie łatwiej znaleźć je w sklepach oferujących produkty i przyprawy kuchni wschodniej i orientalnej. Tam też można spotkać te ciekawe owoce pod postacią herbaty jak np. herbata Jujube z miodem (o konsystencji konfitury).

Suszone owoce po pozbawieniu pestki (większość owoców jest suszonych z pestką, dlatego trzeba ją usunąć, podobnie jak w przypadku suszonych śliwek), można traktować jak zdrową przekąskę lub wykorzystywać jako dodatek do ciast, wypieków, kompotów czy sałatek.

„Chińskie daktyle” mają jednak zastosowanie nie tylko w kuchni, ale też w medycynie i kosmetyce. Ze względu na swoje właściwości lecznicze, w krajach pochodzenia były cenione od wieków, my natomiast poznajemy dopiero ich możliwości. W składzie owoców znajdziemy ogromne bogactwo witamin (głównie witaminę C oraz witaminy z grupy B) i minerałów (magnez, potas, wapń, żelazo, mangan), a także wartościowych aminokwasów, flawonoidów, glikozydów, alkaloidów i wielu innych substancji biologicznie czynnych.

W celach leczniczych wykorzystuje się głównie pozyskany z owoców ekstrakt, dostępny w sklepach zielarskich lub specjalistycznych. Wyciąg z Ziziphus jujuba znajdziemy też w składzie niektórych suplementów diety (głównie Tiens - Date Oral Liquid - Ekstrakt z chińskich daktyli) oraz kosmetyków (np. hennie do włosów, kremów o działaniu liftingującym np. Elixir by nature - Serum liftingująco - odmładzające).

Owoce głożyny mają działanie wzmacniające i krwiotwórcze, a dodatkowo oczyszczają organizm z toksyn i wolnych rodników. Wspomagają też działanie układu immunologicznego i nerwowego, a także poprawiają pracę wątroby i układu trawienia. Na tym jednak nie koniec ich możliwości, gdyż owoce mogą też regulować ciśnienie krwi i wspomagać pracę serca, a także pomagać nam walczyć z bezsennością.

Wpływają również na poprawę stanu naszych kości i zębów oraz uzupełniają niedobory witamin i minerałów w osłabionym chorobą lub długą zimą organizmie. Według niektórych źródeł, potrafią nawet hamować rozwój komórek rakowych, odpowiadających między innymi za białaczkę. Jeśli dotąd nie spotkaliśmy ani nie próbowaliśmy „chińskich daktyli”, z pewnością powinniśmy się nimi zainteresować i skorzystać z ich cudownych właściwości.

Co ciekawe, rośliny możemy nawet uprawiać we własnym ogrodzie, gdyż w polskich szkółkach są już dostępne ich sadzonki. Głożyna nie jest szczególnie wymagająca, ale ze względu na swoje pochodzenie, oczekuje słonecznego, ciepłego i osłoniętego przed wiatrem stanowiska oraz żyznej, próchniczej, stale lekko wilgotnej gleby. Owoce zaczynają pojawiać się na krzewach już w 2-3 roku uprawy, dojrzewając późną jesienią, po opadnięciu liści. Głożyna pospolita nie jest niestety zbyt mrozoodporna (znosi spadki temperatur jedynie do ok. -18 C), dlatego powinna być okrywana na zimę i uprawiana w najcieplejszych rejonach kraju.