Chaber bławatek – na co stosować to zioło i jak uprawiać bławatki w ogrodzie

Szafirowo błękitne kwiaty chabrów bławatków zdobiące złociste łany zboża to typowy element sielskiego krajobrazu wiejskiego. I chociaż w uprawach rolniczych rośliny traktowane są jak uciążliwe chwasty, mają też sporo zalet.

Ze względu na swoje piękne kwiaty, bywają uprawiane w przydomowych ogrodach jako rośliny ozdobne. Są także wykorzystywane w bukieciarstwie, gdyż intensywny kolor ich kwiatów wspaniale kontrastuje z barwami innych roślin. Chabry bławatki to także cenione przez pszczelarzy rośliny miododajne, dające bardzo wartościowy miód.

Nie można również zapominać o leczniczych właściwościach bławatków, gdyż w swoich tkankach zawierają liczne substancje biologiczne czynne i należą do ścisłego grona najpopularniejszych roślin zielarskich. Surowcem leczniczym w ich przypadku są zbierane w pełnym rozkwicie koszyczki kwiatowe, a właściwie pozyskiwane z nich kwiaty brzeżne, bogate w sole mineralne (w tym głównie potas i mangan), witaminę C, śluzy, flawonoidy, glikozydy oraz związki gorczycowe i wykazujące działanie przeciwzapalne, moczopędne i przeciwbakteryjne.

Preparaty przygotowane z bławatka mają zastosowanie w leczeniu chorób układu moczowego oraz nerek (np. kamicy nerkowej czy stanów zapalnych kłębków i miedniczek nerkowych, a także obrzęków spowodowanych zatrzymaniem wody w organizmie).

Zewnętrznie wykorzystywane są w postaci naparów do przemywania oczu lub przygotowywania okładów i kompresów na oczy (np. przy zapaleniu spojówek lub brzegów powiek).

Napary z kwiatów nadają się też do płukania gardła i jamy ustnej, gdyż wykazują działanie odkażające i przeciwzapalne.

Ze względu na swoje właściwości, kwiaty bławatków mają także zastosowanie w kosmetyce. Przygotowany z nich napar posiada działanie antybakteryjne, przeciwzapalne, kojące i pielęgnujące, dlatego wykorzystywany jest m.in. do pielęgnacji skóry trądzikowej. W postaci płukanki do włosów pomaga również walczyć z łupieżem i niektórymi chorobami grzybiczymi skóry.

Jeśli jednak chcemy w pełni skorzystać z właściwości leczniczych bławatków, musimy pamiętać, że ich kwiaty należy zbierać w pełnym rozkwicie, a pozyskane z koszyczków kwiatowych płatki, suszyć bardzo szybko w ciepłym, przewiewnym, ciemnym miejscu (po suszeniu powinny zachować swój intensywny kolor) i przechowywać w suchym, szczelnym naczyniu, gdyż inaczej szybko tracą swoje właściwości.

Dowiedz się więcej: Jakie jeszcze właściwości lecznicze mają bławatki

Jeśli nie mamy możliwości samodzielnie przygotowywać produktów kosmetycznych z chabrów, możemy sięgnąć po gotowe kosmetyki, zawierające wyciągi, hydrolaty i ekstrakty z kwiatów bławatka. Znajdziemy je między innymi wśród kremów i żeli kojących pod oczy, płynów do higieny intymnej, mleczek do ciała, mydeł, żeli pod prysznic, szamponów, masek i odżywek do włosów, żeli do mycia twarzy, a nawet wód kwiatowych.

Chabry bławatki możemy też z powodzeniem potraktować jako ciekawe i atrakcyjne rośliny ozdobne, tym bardziej, że ich uprawa jest bardzo prosta. Chabry bławatki to rośliny jednoroczne, które zwykle rozmnaża się z siewu nasion wprost do gruntu w kwietniu. Pierwsze wschody pojawiają się po dwóch tygodniach, natomiast barwne kwiaty rozwijają od maja do września lub października.

Jeśli jednak rośliny mają dobrze się rozwijać i bujnie kwitnąć, musimy zapewnić im ciepłe, słoneczne stanowisko oraz umiarkowanie żyzną, lekką, przepuszczalną i lekko wilgotną glebę. W sezonie przyda się też zasilanie roślin nawozami dla roślin kwitnących (ze zwiększoną zawartością potasu). Nie jest to wprawdzie konieczne, bo chabry bławatki to rośliny dość odporne, radzące sobie w na różnych stanowiskach, ale jeśli zapewnimy im optymalne warunki, będą pięknie kwitły przez całe lato.

Do uprawy w ogrodzie możemy wybrać czysty gatunek o szafirowo niebieskich, pojedynczych kwiatach lub jego odmiany ozdobne o kwiatach pełnych w kolorze niebieskim, różowym, bordowym, liliowym lub białym. Rośliny wspaniale sprawdzają się jako element łąki kwiatowej lub rabaty naturalistycznej, ale mogą też tworzyć ładne, barwne plamy na tle trawnika lub rabaty kwiatowej. Nadają się również do uprawy w pojemnikach na balkonach i tarasach oraz na kwiat cięty.