Jak uprawiać arbuzy w ogrodzie

W naszym kraju arbuz (kawon) znajduje wielu amatorów. Jego soczysty, aromatyczny, słodki miąższ doskonale gasi pragnienie i stanowi idealną przekąskę na letnie, gorące popołudnia. Niestety, arbuzy dostępne w marketach nie zawsze spełniają nasze oczekiwania, gdyż bywają mało soczyste i niesłodkie. Przyczyną takiej sytuacji jest konieczność sprowadzania owoców z cieplejszych rejonów Europy (m.in. Hiszpanii, Grecji), gdzie mają najlepsze warunki do wzrostu i rozwoju. Daleki transport sprawia, że muszą być zrywane nie w pełni dojrzałe i dlatego ich smak nie zawsze jest idealny.

Od niedawna jednak arbuzy z powodzeniem można uprawiać także w Polsce i to niekoniecznie w szklarni. Wprawdzie rośliny są ciepłolubne i wymagające, ale przy odpowiedniej pielęgnacji mogą poczuć się w naszym ogrodzie na tyle dobrze, że wydadzą dorodne i smaczne owoce.

Jeśli chcemy się nimi cieszyć, musimy jednak spełnić kilka istotnych warunków. Przede wszystkim powinniśmy poszukać odmian przystosowanych do uprawy w naszym klimacie, gdyż lepiej od swoich południowych kuzynów znoszą rodzime warunki klimatyczne i szybciej wydają owoce. Odmianami wpisanymi obecnie do rejestru COBORU (Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych) są:

• „Bingo” - skórka zielona, miąższ czerwono-różowy, soczysty, słodki, odm. średnio wczesna,
• „Janosik” - skórka zielona, miąższ żółty, soczysty, słodki. odm. średnio wczesna,
• „Rosario F1” - skórka zielona, miąższ czerwony, słodki, bardzo smaczny, odmiana mieszańcowa,
• „Złoto Wolicy” - skórka żółta, miąższ czerwony, soczysty, słodki, odm. bardzo wczesna.

Kolejną ważną sprawą jest odpowiednia rozsada. Arbuz to roślina ciepłolubna, o długim okresie wegetacji, dlatego jej nasion nie można wysiewać wprost do gruntu. Jeśli więc chcemy ją uprawiać ją z sukcesem, musimy najpierw postarać się o rozsadę. Możemy przygotować ją we własnym zakresie lub kupić gotową u producenta. Pierwsze rozwiązanie jest tańsze, ale nie zawsze pewne.

Aby uzyskać dobrej jakości, silną i zdrową rozsadę, nasiona należy przez ok. 1 dobę podkiełkować, a następnie wysiać do pojedynczych pojemniczków wypełnionych podłożem torfowym (siew w połowie kwietnia, gdyż produkcja rozsady trwa ok. 5-6 tygodni, rozsada źle znosi przesadzanie).

W okresie wzrostu siewki potrzebują dużo światła, ciepła (temp. ok. 25-30°C w dzień i 20-25°C w nocy) i wilgoci, dlatego w mieszkaniu nie zawsze uda się zapewnić im odpowiednie warunki (słoneczny parapet, częste zraszanie, podwyższona temperatura).

Źle przygotowana rozsada będzie słaba i rachityczna, dlatego w gruncie może sobie nie poradzić. Kiedy jednak uda nam się przygotować lub nabyć rozsadę dobrej jakości, możemy wysadzić ją do gruntu (odległość między roślinami ok. 80 x100 cm). Nie wolno nam jednak zrobić tego wcześniej, niż po wiosennych przymrozkach czyli po 15 maja, gdyż arbuzy nie znoszą chłodu (temp. poniżej 15°C hamuje ich rozwój).

Zapewnienie roślinom odpowiednich warunków rozwoju na tym etapie uprawy, to ostatni, kluczowy element decydujący o powodzeniu przedsięwzięcia, dlatego dla roślin należy przeznaczyć stanowisko ciepłe, słoneczne i osłonięte od wiatru oraz bardzo żyzną, próchniczą, dobrze uprawioną, lekko wilgotną glebę. Ponieważ arbuzy są żarłoczne, przed ich uprawą podłoże powinno być wzbogacone obornikiem (jesienią) lub dobrze rozłożonym kompostem (wiosną) oraz przedsiewnie nawozami mineralnymi (np. Azofoska).

Rośliny najlepiej sadzić też na ciemnej włókninie lub czarnej folii ogrodniczej, która będzie nie tylko pełnić rolę ściółki, ale też dodatkowo ogrzeje podłoże. Zanim rośliny zaczną kwitnąć, dobrze jest również przykryć je cienką, wiosenną włókniną, która ochroni sadzonki przez chłodem, wahaniami temperatur i przesuszeniem. Podczas uprawy arbuzów trzeba je też nawadniać, gdyż w okresie zawiązywania owoców mają duże zapotrzebowanie na wodę.

Kiedy owoce podrosną i zaczną dojrzewać, podlewanie należy ograniczyć, gdyż wtedy rośliny preferują podłoże nieco bardziej suche. Jeśli wszystko pójdzie dobrze, własnych arbuzów możemy spodziewać się w sierpniu. Do zbioru nadają się, kiedy łatwo odchodzą od szypułki.

Poznajcie: Zalety pasternaku i tajniki jego uprawy

To, że udana uprawa arbuzów w Polsce jest absolutnie możliwa świadczą zbiory Pana Błażeja z Bielska-Białej (na zdjęciach powyżej). Jego arbuzy zostały wysiane do doniczek i przesadzone do gruntu, kiedy miały ok. 10 cm wielkości – w maju, kiedy minęły wiosenne przymrozki, które w tym roku nie oszczędzały nas. Ziemia była dobrze przygotowana: jesienią i wiosną spulchniona i nawieziona obornikiem. Arbuzy były regularnie podlewane i chronione przed ślimakami. Trud wynagrodziły owoce o wadze 1,5-2 kg i fantastycznym smaku.