Pietruszka na nać i korzeń
Pietruszka to roślina znajdująca się w ścisłej czołówce warzyw uprawianych w naszych ogrodach. Jej główną częścią jadalną jest mięsisty, kremowo-biały korzeń spichrzowy, ale duże znaczenie odżywcze mają też liście, które wykorzystuje się jako dodatek do surówek, sałatek, zup i sosów.
Liście, nazywane natką, można bez problemu pozyskiwać z klasycznych odmian pietruszki korzeniowej, ale można je też zbierać z pietruszki naciowej, która uprawiana jest wyłącznie dla liści, gdyż nie tworzy korzenia spichrzowego.
Wymagania obu typów odmian pietruszki są podobne, z tą różnicą, że pietruszka naciowa może być też uprawiana na glebach słabszych, na których odmiany korzeniowe nie zawsze sobie poradzą.
Kiedy i jak wysiewać pietruszkę
Pietruszka to roślina dwuletnia. W pierwszym roku uprawy tworzy korzeń spichrzowy oraz rozetę zielonych liści, natomiast w drugim rozwija pęd kwiatowy i wydaje nasiona. Warzywo uprawia się z siewu wprost do gruntu, siejąc nasiona bardzo wczesną wiosną (luty, marzec-kwiecień). Tak wczesną uprawę można rozpocząć bez obaw, gdyż rośliny są dość odporne na niskie temperatury i kiełkują już przy temp. 2-3°C (siewki i starsze rośliny znoszą nawet przymrozki do -9ºC).
Jako pierwsze wysiewa się wczesne odmiany pietruszki korzeniowej, przeznaczone na zbiór letni i jesienny oraz pietruszkę naciową (koniec marca – początek kwietnia), nieco później sieje się natomiast późne odmiany pietruszki korzeniowej, przeznaczone na zbiór jesienny i do przechowywania.
Pietruszkę naciową można również wysiewać w na przełomie lipca i sierpnia i w sierpniu, a korzeniową we wrześniu, gdyż obie dobrze zimują w gruncie i wiosną dają wcześnie plony.
Wysiewając pietruszkę musimy się jednak uzbroić w cierpliwość, gdyż jej nasiona potrzebują sporo czasu na skiełkowanie (nawet miesiąc). Wysiewamy je w rzędy, a po wykiełkowaniu, siewki przerywamy, zachowując między roślinami odstęp ok. 4-6 cm. Aby uniknąć przerywki, możemy zdecydować się na droższe, ale wygodniejsze rozwiązanie i zakupić nasiona otoczkowane, które są duże i łatwiej je wysiewać pojedynczo lub nasiona w formie taśmy.
Jakie wymagania ma pietruszka korzeniowa i naciowa
Pietruszka nie ma wysokich wymagań glebowych, jednak najlepiej rośnie i plonuje na glebach żyznych, próchniczych, przepuszczalnych, pulchnych i stale lekko wilgotnych. Ze względu na wspólne choroby i szkodniki, nie wolno jej natomiast uprawiać na stanowiskach po sobie lub po innych warzywach z rodziny selerowatych (przerwa ok. 3-4 lata).
Pietruszka, a szczególnie jej odmiany korzeniowe, jest też bardzo wrażliwa na suszę, dlatego w okresach bezdeszczowych wymaga dodatkowego nawadniania.
Pietruszka korzeniowa ma nieco większe wymagania niż naciowa, ponieważ oprócz liści musi wytworzyć gruby, spichrzowy korzeń. W nieodpowiednich warunkach (zbyt dużo lub zbyt mało wody, zbita, kamienista lub zasolona gleba, brak zmianowania), jej korzenie stają się cieknie, rozgałęzione lub zdeformowane. Rośliny mogą też paść ofiarą chorób i szkodników.
Łatwiejsza w uprawie i bardziej tolerancyjna jest pietruszka naciowa, która lepiej radzi sobie na glebach słabszych i którą można uprawiać zarówno w gruncie jak i w doniczkach na okiennych parapetach, balkonach lub tarasach.
W przypadku uprawy doniczkowej, roślinie należy jednak zapewnić stałą wilgotność podłoża oraz sporo światła (ok. 12 godz. dziennie). O ile pierwszy warunek nie jest trudny do spełnienia, jeśli tylko pamiętamy o systematycznym podlewaniu roślin, o tyle z drugim możemy mieć pewien kłopot. Jeśli postanowimy uprawiać pietruszkę w mieszkaniu, a roślina nie otrzyma dostatecznej ilości światła przy stosunkowo wysokiej temperaturze, stanie się słaba, wyciągnięta, blada i zdeformowana. Z tego względu domowa uprawa pietruszki w okresie zimowym może być nieco utrudniona.
Polecane odmiany pietruszki
Decydując się na uprawę pietruszki, możemy wybierać wśród wielu odmian. W przypadku pietruszki korzeniowej będą to m.in.
- „Cukrowa” (wczesna),
- „Berlińska” (późna),
- „Lenka” (średnio późna),
- „Osborne” (późna),
- „Sonata” (późna),
- „Vistula” (późna).
Natomiast u pietruszki naciowej znajdziemy m.in.:
- „Mooskrause”,
- „Extra Triple Curled 2”,
- „Moss Curled 2” (liście kędzierzawe),
- „Festival 68”,
- „Fest”,
- „Natalka”,
- „Gigante d' Italia” (liście gładkie).