Bób – jak go uprawiać w ogrodzie i wykorzystywać

Nasiona bobu pozyskane z mięsistych strąków, po ugotowaniu mogą być spożywane wraz ze skórką jako przekąska lub wykorzystywane do przygotowania sałatek i surówek. Z bobu można też przyrządzić rozmaite dania obiadowe takie jak np. potrawki, zapiekanki, leczo, risotto, gulasze, placki czy kotlety. Warzywo nadaje się również do marynowania, a po zblanszowaniu także do mrożenia.

Bób jest jednak nie tylko smaczny, ale też bardzo wartościowy. W jego składzie znajdziemy m.in. duże ilości kwasu foliowego i białka, witaminy (m.in. wit. A i K), minerały (takie jak: wapń, magnez, fosfor, potas, sód, żelazo), błonnik, węglowodany oraz aminokwasy (m.in. lewodopa).

Z tego względu warzywo polecane jest głównie osobom cierpiącym na niedobór witamin i minerałów, chorującym na anemię oraz kobietom w ciąży (polecany ze względu na znaczną zawartość kwasu foliowego, jednak warto pamiętać, że duże ilości mogą powodować wzdęcia). Bób powinien znaleźć się też w diecie osób cierpiących na chorobę Parkinsona, gdyż zawiera składniki powstrzymujące rozwój choroby (m.in. aminokwas lewopoda, wchodzący w skład wielu leków na Parkinsona).

Mimo wysokiego indeksu glikemicznego, warzywo mogą też spożywać osoby borykające się z nadwagą, gdyż jego duża kaloryczność rekompensowana jest małą zawartością tłuszczu i znacznymi ilościami błonnika, dzięki czemu spowalniają się procesy trawienne, a w żołądku na dłużej pozostaje uczucie sytości.

Bogaty w białko bób, może być też doskonałym składnikiem diety osób cierpiących na choroby układu krążenia, gdyż zawarte w nim składniki pomagają obniżyć poziom złego cholesterolu i pomóc w uregulowaniu ciśnienia krwi.

Mimo swoich rozlicznych zalet, bób nie jest jednak warzywem dla każdego. Jego wadą jest wysoki indeks glikemiczny, który uniemożliwia wprowadzenie warzywa do diety osób cierpiących na cukrzycę. Bób nie jest też odpowiedni dla osób borykających się z chorobami układu trawiennego, gdyż może powodować gazy i wzdęcia.

Jeśli jednak nie mamy żadnych zdrowotnych przeciwwskazań do spożywania bobu, warto znaleźć dla niego miejsce w przydomowym ogródku, tym bardziej, że nie jest szczególnie trudne w uprawie. Należący do rodziny bobowatych (motylkowych) bób oczekuje przede wszystkim słonecznego stanowiska oraz żyznej, wilgotnej, dość ciężkiej gleby o obojętnym lub lekko kwaśnym odczynie pH.

Bób nie toleruje gleb suchych, lekkich i przepuszczalnych, gdyż w okresie tworzenia strąków zużywa sporo wody. Na suszę reaguje więdnięciem, zawiązywaniem mniejszych ilości kwiatów i karleniem strąków. Staje się też bardziej podatny na ataki szkodników (mszyc i przędziorków).

Bób nie wymaga natomiast obfitego nawożenia (szczególnie azotem), gdyż na jego korzeniach tworzą się kolonie bakterii brodawkowych, mających zdolność wiązania z powietrza wolnego azotu. Dlatego też na ogół wystarczy mu jedynie jesienne nawożenie kompostem, uzupełnione niewielkimi dawkami nawozów wieloskładnikowych.

Ze względu na symbiozę z bakteriami brodawkowymi, bób może być też doskonałym przedplonem dla innych warzyw (z wyjątkiem roślin z tej samej rodziny botanicznej). Po zakończeniu plonowania i przed rozpoczęciem kolejnych upraw, wystarczy usunąć zasuszone łodygi z zagonów, zostawiając w glebie korzenie roślin, które poprawią żyzność gleby i wzbogacą ją w cenny azot.

Bób ma bardzo małe wymagania cieplne i może znieść przymrozki nawet do -4º. Najlepiej kiełkuje i rozwija się w temp. ok. 5-15ºC, dlatego jego nasiona powinny być wysiewane wprost do gruntu wczesną wiosną (koniec marca-początek kwietnia) Przeciąganie tego terminu może znacząco obniżyć plonowanie, dlatego bobu nie powinno wysiewać się później, niż w drugiej połowie kwietnia.

Pielęgnacja bobu w czasie wegetacji nie jest trudna i polega głównie na odchwaszczaniu i podlewaniu uprawy.